در این مقاله از ما در مورد تنها روش دقیق پیش بینی تورم در ایران صحبت میکنیم و در مورد موضوع هایی مانند تورم چیست ، عوامل رشد و تاثیرات و پیامد های افسایش تورم توضیح میدهیم…

تورم چیست؟

تورم یک پدیده اقتصادی است که به افزایش مداوم قیمت‌های کالاها و خدمات در یک بازه زمانی خاص اشاره دارد. این افزایش قیمت‌ها با توجه به مهم‌ترین ویژگی‌های زمان و پایداری اتفاق می‌افتد. اگر قیمت‌ها فقط در یک دوره کوتاه زمانی افزایش پیدا کنند و پس از آن کنترل شوند، این پدیده به عنوان تورم شناخته نمی‌شود.

تورم نشانه‌ی افزایش غیرقابل پیش‌بینی قیمت کالاها و خدمات است که بدون پشتوانه و بدون برنامه‌ریزی اتفاق می‌افتد و به تبع آن، خریداران قادر به خرید کمتری با مقداری پول می‌شوند. تورم همچنین تعادل میان تقاضا و عرضه محصولات را به خطر می‌اندازد.

ریشه‌های تورم در نداشتن تعادل بین حجم پول در گردش و میزان کالاها و خدمات قرار دارد. تحقیقات اقتصادی نشان می‌دهد که تورم پایدار و طولانی‌مدت از افزایش پایدار نقدینگی و پول در گردش ناشی می‌شود. هرچه تورم بیشتر باشد، قدرت خرید هر واحد پول کاهش می‌یابد.

یکی از علل تورم، عدم توازن میان درآمدها و هزینه‌های دولت است. وقتی هزینه‌های دولت از درآمدهای آن بیشتر است، دولت مجبور به اقتصاد از منابع خارجی یا به بانک مرکزی پناه می‌برد. این اقدام منجر به افزایش پایه پولی و نهایتاً افزایش نقدینگی می‌شود که تورم را تشدید می‌کند.

عوامل دیگری همچون توقعات تورمی نیز می‌توانند عامل افزایش تورم باشند. وقتی افراد انتظار دارند که قیمت‌ها در آینده افزایش یابند، هزینه‌ها را افزایش می‌دهند و تولیدکنندگان نیز به امید سود افزایشی، قیمت‌ها را افزایش می‌دهند. این مسئله تعادل تقاضا و عرضه را بهم می‌زند و تورم را تشدید می‌کند.

(در مقاله حباب در فارکس میتوانید انواع روش ها برای شناخت قیمت های حبابی در بازار فارکس را مشاهده کنید)

عوامل رشد و تشدید تورم

عواملی که در ابتدا برای ایجاد تورم موثر هستند، به عنوان عوامل تشدید کننده تورم نیز عمل می‌کنند. به طور خلاصه، عواملی همچون تداوم چاپ پول که به افزایش عرضه پول و افزایش نقدینگی در جامعه منجر می‌شود، اتخاذ سیاست‌های پولی گسترشی، کسری بودجه، استقراض دولت از بانک مرکزی و سایر دلایلی که باعث کاهش عرضه یا افزایش تقاضا یا افزایش نقدینگی می‌شوند، به عنوان عوامل تشدید کننده تورم شناخته می‌شوند.

تأثیرات و پیامدهای تورم

تورم به‌عنوان یک پدیده اقتصادی، قادر به ایجاد اثرات مثبت و منفی با تبعاتی گسترده است و اهمیت ویژه‌ای در دینامیک اقتصاد جامعه دارد. یکی از مهم‌ترین تأثیرات تورم، تأثیر آن بر توزیع درآمد است.

در واقع، تورم می‌تواند به گونه‌ای باشد که به گروه‌های با درآمدهای بالا و پایین به طور ناعادلانه تأثیر بیاورد؛ به نحوی که افراد با درآمدهای کم‌تر و فقیرتر نسبت به افراد با درآمدهای بالاتر و ثروتمندتر، ضربه‌های بیشتری را تحمل کنند.

به عبارت دیگر، افرادی که درآمدهای ثابت دارند، به علت افزایش قیمت‌ها، قدرت خرید خود را از دست می‌دهند، در حالی‌که افراد با درآمدهای متغیر و متناسب با شرایط اقتصادی، می‌توانند مزیتی به دست آورند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تورم می‌تواند موجب نابرابری در توزیع درآمدها شود و این تأثیرات در جامعه را تشدید کند.

پرداختن به آثار اقتصادی تورم، از جمله افزایش هزینه‌های دولت و نیاز به درآمدزایی اضافی یا استقراض از بانک مرکزی است که به طور مستقیم به اقتصاد و بازار مالی آسیب می‌زند.

این امر می‌تواند منجر به کاهش پایداری اقتصادی و افزایش نابسامانی‌های مالی شود. همچنین، تورم می‌تواند نقش مهمی در شاخص‌های اجتماعی و سیاسی یک کشور داشته باشد و از طریق ارتباط تنگاتنگ با زندگی روزمره مردم، تأثیر بسزایی بر روابط اجتماعی و اقتصادی جامعه داشته باشد.

ثبات سیاسی و اقتصادی یک کشور نیز به طور غیرمستقیم از وضعیت تورم و نرخ رشد قیمت‌ها به عنوان شاخصی از تعادل اقتصادی نشان می‌دهد.

در کشورهای در حال توسعه، تورم به‌عنوان یکی از عوامل مهم در تعیین توانایی اقتصادی جامعه و پایداری آن مطرح است. از این‌رو، کاهش و کنترل تورم به‌عنوان هدفی اصلی در بسیاری از برنامه‌های اقتصادی و سیاست‌های مالی و پولی این کشورها ظاهر می‌شود.

این مسئله نشان می‌دهد که تورم به‌عنوان یک چالش بزرگ اقتصادی و اجتماعی، نقش بسزایی در تحلیل و بررسی مسائل اقتصادی و جامعه‌شناسی دارد و این تحلیلات می‌توانند به‌عنوان راهنمایی جهت اتخاذ تصمیمات صحیح و دقیق در بخش‌های مختلف اقتصاد و سیاست مورد استفاده قرار گیرند.

انواع تورم مطلق و شبه تورم

در این قسمت، انواع تورم را به دو دسته “تورم مطلق” و “شبه تورم” تقسیم می‌کند. کینز تفاوت بین این دو نوع تورم را بررسی می‌کند. در تورم مطلق، افزایش تقاضای پولی برای کالاها بهبود اشتغال و بازده کالاها را افزایش می‌دهد.

در تورم شبه، افزایش تقاضای مؤثر منجر به افزایش هزینه‌ها می‌شود که به‌طور کامل با افزایش تقاضای مؤثر هماهنگ است.

ابر تورم

ابر تورم وقتی رخ می‌دهد که نرخ تورم بیش از ۵۰٪ در ماه یا بیش از ۱٪ در روز باشد. این نوع تورم نشانگر یک افزایش قوی و سریع در قیمت‌ها است.

تورم حاد

این واژه به‌طور خاص در مورد تجربه‌هایی چون تجربه آلمان در سال‌های ۱۹۱۹–۲۳ استفاده می‌شود. تورم حاد به وضعیتی اشاره دارد که افزایش قیمت‌ها انتظار افزایش مجدد را ایجاد می‌کند و تا زمانی که باز هم افزایش می‌یابد، ادامه دارد.

تورم آشکار و نهان

در این بخش، تفاوت بین “تورم آشکار” و “تورم نهان” مورد بررسی قرار می‌گیرد. کنترل‌های فوری، معمولاً در زمان جنگ و پس از آن، باعث تمایز بین این دو نوع تورم می‌شود.

تورم نهان به وضعیتی اشاره دارد که قیمت‌ها و حتی حقوق از طریق اعمال مستقیم کنترل‌ها ثبت می‌شوند، در حالی که در تورم آشکار از کنترل‌های مستقیم استفاده نمی‌شود.

تنها روش دقیق پیش بینی تورم در ایران

در ابتدا، یک سال به عنوان سال پایه انتخاب می‌شود. سپس در مرحله بعدی، یک سبد از کالاها و خدمات انتخاب می‌شود و با استفاده از این سبد، شاخص بهای مصرف‌کننده یا CPI محاسبه می‌شود.

اینجا باید توجه داشت که شاخص‌های قیمتی مختلفی وجود دارند که با استفاده از آنها می‌توان نرخ تورم را محاسبه کرد. از این شاخص‌ها، CPI شاخص رایج‌تری است.

همچنین، PPI یا شاخص بهای تولیدکننده، XPI یا شاخص بهای کالاهای صادراتی، و MPI یا شاخص بهای کالاهای وارداتی از دیگر شاخص‌های قابل استفاده برای محاسبه تورم هستند.

در ادامه، نحوه استفاده از این شاخص‌ها برای محاسبه نرخ تورم توضیح داده می‌شود. تعریف کلی از این شاخص‌ها ارائه می‌شود و سپس نحوه استفاده از آنها جهت محاسبه نرخ تورم توضیح داده می‌شود.

شاخص‌های مختلفی که برای اندازه‌گیری نرخ تورم استفاده می‌شود

در عموم، چهار نوع شاخص قیمتی متداول برای اندازه‌گیری نرخ تورم وجود دارد. در اینجا با برخی از این شاخص‌ها به تفصیل آشنا می‌شویم:

1. شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی (CPI)

این شاخص قیمت، سبد معینی از کالاها و خدماتی که توسط مصرف‌کنندگان خریداری می‌شود، را اندازه‌گیری می‌کند. با استفاده از قیمت‌های خرده‌فروشی که مصرف‌کنندگان پرداخت می‌کنند، وضعیت هزینه‌های زندگی و تغییرات آن منعکس می‌شود. از تمام شاخص‌ها، این شاخص (CPI) معمول‌ترین و پرکاربردترین برای محاسبه تورم است.

2. شاخص بهای تولیدکننده (PPI):

شاخص بهای تولیدکننده وضعیت و تغییر قیمت‌های مواد اولیه، نیم‌ساخته و کالاهای نهایی در مراحل مختلف تولید را اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص به‌جای تمرکز بر قیمت‌های مصرف‌کنندگان، قیمت‌های تولیدی توسط تولیدکنندگان را در نظر می‌گیرد و به بررسی تغییرات هزینه‌ها در صنایع مختلف کمک می‌کند.

3. شاخص قیمت عمده‌فروشی (WPI):

این شاخص تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در بخش عمده‌فروشی را اندازه‌گیری می‌کند، که شامل تغییرات قیمت‌های کالاها و خدمات در سطح تولیدکنندگان و فروشندگان عمده می‌شود. به‌طور دقیق‌تر، این شاخص نمایانگر تغییرات قیمت‌های ارائه‌شده برای کالاها از مرحله تولید تا خرده‌فروشی است.

4. شاخص قیمت کالاهای وارداتی (MPI):

این شاخص تغییرات قیمت‌های کالاهای واردشده به کشور را نشان می‌دهد. این تغییرات تحت تأثیر عواملی مانند نرخ ارز، تورم جهانی و سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها قرار دارند. این شاخص نیز به دلیل تأثیرات مستقیم بر مبادلات خارجی کشورها، اهمیت ویژه‌ای دارد.

شاخص قیمت بهای کالاها و خدمات مصرفی (CPI) با استفاده از فرمول لاسپیرز محاسبه می‌شود. این فرمول به شکل زیر است:

در این فرمول:

 P^t – نشان‌دهنده قیمت کالای مورد نظر در زمان t است.

 P⁰ – نشان‌دهنده قیمت کالای مورد نظر در زمان سال پایه است.

Q⁰ – تعداد کالای مصرف شده در زمان سال پایه را نشان می‌دهد.

Σ – جمع میانگین وزنی همه اقلام یک سبد کالایی

بعد از محاسبه شاخص CPI، نرخ تورم با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌شود:

در اینجا، CPI_pدوره فعلی نشان‌دهنده شاخص قیمت بهای کالاها و خدمات مصرفی در دوره فعلی و CPIدوره قبلی نشان‌دهنده شاخص در دوره قبلی است.

تاثیر تورم در اقتصاد

تورم به عنوان یک پدیده اقتصادی با تأثیرات گسترده و عمیق در جامعه، اهمیت فراوانی دارد. این پدیده در اقتصاد ایران به ویژه به دلیل پیچیدگی‌های خاص خود، تبدیل به یکی از مسائل بحرانی ترین و تأثیرگذارترین شده است. اهمیت شناخت تورم به موارد زیر اشاره می‌کند:

1. تأثیر بر زندگی روزمره مردم و سرمایه‌گذاری‌ها

تورم می‌تواند تأثیر مستقیمی بر زندگی روزمره مردم داشته باشد. با افزایش قیمت‌ها، قدرت خرید مردم کاهش می‌یابد و این امر می‌تواند به کاهش کیفیت زندگی افراد منجر شود. همچنین، تصمیمات سرمایه‌گذاری در شرایط تورمی به دقت بیشتری نیاز دارند تا از افت ارزش سرمایه‌ها جلوگیری شود.

2. پیش‌بینی بازار و تصمیمات تجاری

شناخت تورم به تجار و کسب‌وکارها کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری در مورد قیمت‌گذاری، میزان تولید، و سطح موجودی‌ها بگیرند. با درک اثرات تورم بر بازار، تجار می‌توانند به صورت استراتژیک به تغییرات قیمت‌ها و تقاضا و توازن بین آنها واکنش نشان دهند.

3. جلوگیری از زیان‌های ناخواسته:

شناخت تورم به افراد این امکان را می‌دهد که از پیش اقدامات لازم را برای جلوگیری از زیان‌های ناشی از تورم انجام دهند. این اقدامات ممکن است شامل سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی با ارزش پایدارتر یا استفاده از ابزارهای مالی برای مدیریت ریسک تورم باشد.

4. تصمیم‌گیری آگاهانه:

تورم تأثیرات زیادی بر تمامی جنبه‌های اقتصاد دارد. از سطح قیمت‌ها تا تولید، اشتغال، و توزیع درآمدها. شناخت دقیق این تأثیرات به افراد کمک می‌کند تا تصمیمات خود را با آگاهی و دقت بیشتری انجام داده و از فرصت‌ها و چالش‌های اقتصادی بهره‌برداری کنند.

در نتیجه، اهمیت شناخت و پیش‌بینی تورم در اقتصاد ایران بسیار بالاست. این مفهوم به افراد کمک می‌کند تا از دست دادن ارزش پول و دارایی‌های خود جلوگیری کنند، به طور هوشمندانه‌تر بازار را تجزیه و تحلیل کنند و به عنوان یک عامل مؤثر در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی خود عمل کنند.

روش پیش‌بینی تورم در ایران

پول

پول به ارزش نقد مازاد اشاره دارد که برای خرید آماده است. این ارزش‌ها به طور مستقیم قابل مصرف هستند و به عنوان واسطه‌ای در معاملات به کار می‌روند. پول نقد می‌تواند شامل انواعی از ارزها مثل سکه‌ها، کاغذپول و حتی ارزهای دیجیتال باشد. این ارزش‌ها بلافاصله در دسترس و قابل استفاده هستند.

شبه‌پول

شبه‌پول به ارزهای بلوکه شده در بانک اطلاق می‌شود که افراد از آن‌ها بهره‌برداری می‌کنند. این شامل حساب‌های پس‌انداز، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و سایر ابزارهای مالی است که به طور مستقیم قابل مصرف نیستند اما می‌توانند به پول تبدیل شوند. شبه‌پول به‌عنوان یک وسیله امن برای نگهداری ارزش مورد استفاده قرار می‌گیرد و ممکن است سودی نیز به همراه داشته باشد.

آزاد شدن سپرده‌ها و شبه‌پول‌ها

وقتی سپرده‌ها و شبه‌پول‌ها آزاد می‌شوند، مقدار پول در گردش افزایش می‌یابد. این افزایش می‌تواند توانایی خرید مردم را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد، زیرا این افراد حالا دسترسی به میزان بیشتری از اموال دارند که می‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.

نمودار نسبت پول به شبه‌پول

استفاده از نمودار نسبت پول به شبه‌پول می‌تواند یک ابزار کارآمد برای پیش‌بینی تورم باشد. اگر این نسبت در حال افزایش باشد و دارای نوسان مثبت باشد، این ممکن است نشان‌دهنده افزایش پول در گردش باشد.

پیش‌بینی تورم در 6 ماه آینده

با توجه به این نوسان مثبت، می‌توان پیش‌بینی کرد که تورم در 6 ماه آینده افزایش خواهد یافت. این به این دلیل است که افزایش میزان پول در گردش می‌تواند باعث افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات شود و در صورت عدم افزایش متناسب در تولید، این افزایش تقاضا می‌تواند منجر به افزایش قیمت‌ها شود.

روش های کنترل تورم

رقابتی شدن سود سپرده‌های سرمایه‌گذاری

گسترش و ایجاد زیرساخت‌های تولیدات خانگی

سرمایه‌گذاری مشارکتی و عمومی با سرمایه‌گذاران خارجی

توسعه عمودی املاک واجد شرایط

فروش اوراق مشارکت

تأمین نقدینگی بنگاه‌های اقتصادی از طریق سرمایه‌های مردمی

ضرب سکه‌های جدید و تزریق در بازار ارز و سکه

جمع‌آوری مطالبات بانک‌ها

تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام عمرانی و طرح توسعه واحدهای صنعتی بزرگ

چاپ اسکناس‌های درشت

کاهش نرخ رشد دستمزدها و تثبیت قیمت خدمات دولتی

واگذاری زمین به تعاونی‌های مسکن و ساخت مسکن ارزان‌قیمت

سیاست‌های انقباض در بودجه

فعال‌سازی بورس و بازارهای پول و سرمایه

صرف درآمد نفتی در طرح‌های تولیدی و توسعه‌ای

کاهش برداشت از صندوق ذخیره ارزی

کوچک‌سازی دولت

فروش ارز به بازارهای پولی

پیش‌فروش کالاهای سرمایه‌ای

سیاست واردات و کاهش تورم‌ها

اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی

تقویت اختیارات بانک مرکزی در جهت کنترل موسسات پولی و مالی

جهت ورود و ثبت نام در صرافی بینگ ایکس کلیک کنید