کامیودیتی چیست و انواع و ویژگی و عوامل مؤثر بر بازار کامیودیتی ها کدامند؟!
30 خرداد 1402 1402-03-30 12:04کامیودیتی چیست و انواع و ویژگی و عوامل مؤثر بر بازار کامیودیتی ها کدامند؟!
کامیودیتی چیست و انواع و ویژگی و عوامل مؤثر بر بازار کامیودیتی ها کدامند؟!
کامیودیتی چیست؟
در واقع، کامودیتیها کالاهایی هستند که از آنها در زندگی روزمره استفاده میشود یا به عنوان دارایی در بازار خرید و فروش قرار میگیرند. ویژگی بارز کامودیتیها قابلیت تأثیر قیمت آنها بر قیمت کالاهای نهایی است و به همین دلیل اقتصاددانان آن را بسیار مهم میدانند.
کامودیتیها از جمله مواد اولیه صنایع قرار میگیرند. برخی از نمونههای رایج کامودیتی شامل بنزین، نفت، سوخت جت، برق، روغن خوراکی، سیمان، گرانول و کود شیمیایی میشوند. با این حساب، مواد خام و همچنین موادی که پردازشهایی روی آنها انجام شده است نیز به عنوان کامودیتی شناخته میشوند.
علاوه بر این، کلمه “کامودیتی” به عنوان یک اصطلاح معمول در اقتصاد، معادل “کالای اولیه” است و بازار کامودیتی به معنای “بازار کالا” ترجمه میشود. این اصطلاح برای اولین بار توسط اقتصاددانان مطرح شد و در بازار بورس نیز به جای عبارت “بورس کالا” از واژه “کامودیتی” استفاده میشود. برخی از بازارهای کامودیتی معروف و مهم عبارتند از CBOT، LME، CME و NYMEX.
در کل، کامودیتیها به عنوان کالاهای مهمی که در زندگی روزمره ما تأثیر میگذارند و در بازار مورد تبادل قرار میگیرند، بسیار مورد توجه قرار میگیرند. نقش اصلی آنها در تعیین قیمت کالاهای نهایی و اهمیتی که این قیمت برای اقتصاددانان دارد، برجسته است. به طور خلاصه، کامودیتیها میتوانند به عنوان کالاهای یکسان از نظر کیفیت و ویژگیهای قیمتی در تمام بازارها تعریف شوند و به عنوان کالای اولیه یا کامودیتی شناخته میشوند.
کیفیت یک کامیودیتیی معین ممکن است کمی متفاوت باشد، اما اساساً در بین تولیدکنندگان یکنواخت است. هنگامی که کامیودیتیها در بورس معامله می شوند، باید حداقل استانداردهای مشخصی را نیز رعایت کنند که به عنوان درجه پایه نیز شناخته می شود .
خصوصیات
در علم اقتصاد، اصطلاح “کامیودیتی” به طور خاص برای کالاهای اقتصادی استفاده میشود که قابلیت تعویض کامل یا جزئی، اما قابل توجهی را دارند. به عبارتی، بازار نمونههای این کالاها را به عنوان معادل یا تقریباً معادل بدون توجه به تولیدکننده آنها در نظر میگیرد. کارل مارکس این ویژگی را به این صورت توصیف میکند: “از طعم گندم نمیتوان فهمید که چه کسی آن را تولید کرده است؛ یک رعیت روسی، یک دهقان فرانسوی یا یک سرمایهدار انگلیسی.”
نفت و مس نمونههایی از این نوع کالاهای قابل معامله هستند؛ عرضه و تقاضای آنها بخشی از بازار جهانی را تشکیل میدهد.
انواع کامودیتیها چیست؟
کامودیتیها به طور کلی در دو دسته زیر قرار میگیرند:
1. کامودیتیهای سخت:
این دسته شامل محصولاتی است که به صورت طبیعی در طبیعت وجود دارند. برخی از نمونههای کامودیتیهای سخت عبارتند از نفت، طلا، نقره و معدنهای دیگر. این نوع کامودیتیها به عنوان منابع محدود تلقی میشوند و معمولاً تحت تأثیر عواملی مانند تقاضا و عرضه جهانی قرار میگیرند.
2. کامودیتیهای نرم:
این دسته شامل بیشتر محصولات کشاورزی مانند ذرت، سویا، گندم و محصولات دیگر است. کامودیتیهای نرم به دلیل حساسیت بالا در برابر تغییرات اقلیمی و آب و هوایی، ممکن است با تغییرات فصلی در بازار قیمت روبرو شوند.
3.کامودیتی فلزات:
در کنار کامودیتیهای سخت و نرم، یک دسته مهم دیگر از کامودیتیها، فلزات اساسی هستند. این فلزات شامل فولاد، مس، آلومینیوم، روی و سایر مواد مشابه است. همچنین، نفت و محصولات نفتی نیز در زیرشاخهای به نام بازار انرژی قرار میگیرند. علاوه بر این، فلزات گرانبها مانند طلا و نقره نیز جزء کامودیتیها محسوب میشوند.
با توجه به اینکه کامودیتیها، به ویژه نفت، گندم، آهن و آلومینیوم، جزء ترکیبات اصلی کالاهای رایج هستند، نقش بسیار مهمی در اقتصاد دارند و تغییرات قیمت آنها تأثیر فراوانی بر اقتصاد جهانی دارد. قیمتهای این کامودیتیها قادر است کل اقتصاد جهان را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار دهد.
از طرفی، تأمین و تقاضای این فلزات اساسی نیز مرتبط با رشد و توسعه صنایع و بخشهای مختلف اقتصاد است. به عنوان مثال، فولاد به عنوان ماده اصلی در ساخت و ساز، خودروسازی و صنایع دیگر استفاده میشود. همچنین، مس به عنوان یک رسانا و آلومینیوم به عنوان یک فلز سبک و با وزن کم، در صنایع مختلف کاربرد دارند.
در نتیجه، اهمیت کامودیتیهای فلزات اساسی در اقتصاد به دلیل استفاده گسترده از آنها و وابستگی بسیاری از صنایع به آنها، بسیار بزرگ است. هرگونه تغییر در قیمت و تأمین این کامودیتیها میتواند تأثیر قابل توجهی بر بازارها و اقتصاد جهانی داشته باشد.
بازار کامودیتیها:
به دلیل تنوع فراوان کامودیتیها و گستردگی تجارت جهانی آنها، ایجاد یک بازار متمرکز برای معاملات آنها ضروری میباشد. برخی از کامودیتیها دارای بازارهای مرکزی هستند که معامله و خرید و فروش در آنها انجام میشود. باید توجه داشت که برخی از کامودیتیها به دلیل شرایط خاصی که دارند، قابلیت داشتن یک بازار مرکزی را ندارند و معاملات آنها در بازارهای محلی انجام میشود.
در گذشته، برای ورود به معاملات کامودیتیها، افراد باید دسترسی زیادی به منابع داشته باشند یا خود تولیدکننده آنها باشند، و به همین دلیل عمدتاً دولتها و تاجران بزرگ در این بازار فعالیت میکردند. اما با گذشت زمان و با توجه به اصل عرضه و تقاضا، که اظهار میکند بازاری که شرکتکنندگان بیشتری داشته باشد، متعادلتر است، تکنولوژی بازار کامودیتی نیز مانند سایر بازارها رشد قابل توجهی را تجربه کرد و با جذب بیشترین تعداد علاقهمندان، عمق بیشتری پیدا کرد.
عمق بازار کامودیتی باعث شده است که تعادل در این بازار به وجود آید و به عبارتی کسانی که صرفاً با تحلیل بنیادی و فنی به دنبال کسب سود کوتاهمدت در این بازار هستند، وارد این بازار شوند. بازیگران و فعالان این بازار شامل دولتها، شرکتهای تولیدکننده، تاجران و حتی افرادی هستند که تنها با پیشبینیهای بنیادی و فنی، به دنبال کسب سود در این بازار معامله میکنند. به عنوان مثال، اگر فردی پیشبینی کند که قیمت نفت در آینده رشد خواهد کرد، میتواند با خرید نفت، سود کسب کند و برعکس نیز صدق میکند.
انواع بازار کامیودیتی
در ضمن، بازار کامودیتی، همانند هر بازار دیگری، انواع مختلفی را شامل میشود. در ادامه، انواع بازارهای کامودیتی را برای شما توضیح خواهیم داد:
بازار انرژی:
این بازار شامل منابع انرژی سنتی مانند نفت برنت، نفت خام، بنزین، گاز طبیعی، ذغال سنگ، اتانول، اورانیوم و نفت گرمایشی است. همچنین، انرژیهای تجدیدپذیر مانند انرژی بادی و انرژی خورشیدی نیز در این بازار جای میگیرند.
بازار فلزات:
این بازار شامل فلزات گرانبها مانند طلا، مس، نقره، پالادیوم و پلاتینیوم است. همچنین، فلزات صنعتی مانند کانه آهن، قلع، مس، آلومینیوم و روی نیز در این بازار قرار دارند.
بازار محصولات کشاورزی:
این نوع بازار شامل محصولات خوراکی برای مصرف انسانها مانند شکر، قهوه، کاکائو، جو، گندم و غیره است. همچنین، محصولات غیرخوراکی مانند پنبه، روغن پالم، پوشاک، لاستیک، کش، پاککن، مواد اولیه ساختمان و سایر محصولات مشابه نیز در این بازار قرار میگیرند.
بازار دام و گوشت:
این بازار شامل تمام حیوانات زنده مانند گاوها و خوکها است. در این بازار، خرید و فروش دامها و محصولات گوشتی مرتبط با آنها صورت میگیرد.
این تنوع در بازارهای کامودیتی نشان از اهمیت و گستردگی این نوع تجارت در اقتصاد جهانی است. هر یک از این بازارها دارای ویژگیها و تأثیرات خاص خود بر روی اقتصاد و قیمتها هستند و در کنار یکدیگر، ساختار گستردهای را به وجود میآورند.
چرا کامودیتیها برای بازار اهمیت دارند؟
با توجه به ماهیت خاص کامودیتیها، آنها دارای اهمیت بسیاری در بازارها و اقتصاد دارند. کامودیتیها کالاهایی هستند که به صورت خام و اولیه تولید میشوند و میتوانند در فرآیندهای تولیدی و صنعتی مختلف مورد استفاده قرار گیرند. این کالاها شامل محصولاتی مانند نفت، گاز طبیعی، طلا، نقره، غلات، آهن و سایر فلزات، قطعات الکترونیکی و غیره میشوند.
یکی از دلایل اصلی اهمیت کامودیتیها در بازار، قابلیت مصرف مستقیم و غیر مستقیم آنها است. به عبارتی، کامودیتیها به عنوان مواد اولیه در تولید بسیاری از کالاها و محصولات استفاده میشوند. به عنوان مثال، نفت به عنوان یک کامودیتی مهم، به صورت مستقیم در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، نفت به عنوان منبع انرژی اصلی در حمل و نقل و راهاندازی دستگاههای مختلف نیز استفاده میشود.
تغییر قیمت کامودیتیها میتواند تأثیر زیادی بر روی قیمت نهایی بسیاری از کالاها و خدمات داشته باشد. به این معنی که هرگونه تغییر در قیمت کامودیتیها ممکن است به صورت زنجیرهای تأثیرگذار باشد و قیمت سایر کالاها و خدمات نیز را تحت تأثیر قرار دهد. به عنوان مثال، افزایش قیمت نفت میتواند منجر به افزایش قیمت سوخت و سایر محصولات نفتی شود و این تأثیر را میتوان در بنزین، مواد خام صنایع، حمل و نقل و حتی محصولات خانگی مشاهده کرد.
با توجه به این تأثیر زنجیرهای قیمت کامودیتیها، اقتصاددانان بسیاری به بررسی رفتار قیمتی این کالاهای اولیه و اساسی میپردازند. آنها سعی میکنند تا از طریق کنترل قیمت کامودیتیها، قسمتی از اقتصاد را تنظیم کنند و تأثیرگذاری بر قیمتها و نرخ تورم را کنترل کنند. به طور کلی، قیمت کامودیتیها در بازارها و اقتصادها از اهمیت بالایی برخوردار است و دارای تأثیر قابل توجهی بر روی دیگر عوامل اقتصادی میباشد.
راه های مختلف سرمایه گذاری در کامیودیتی
1. معامله قراردادهای آتی کالا (Commodity Futures Trading):
معامله قراردادهای آتی کالا یک روش سرمایهگذاری است که در آن شما میتوانید بر روی کالاهایی که به آنها علاقهمند هستید، معامله کنید. در این روش، شما با امضای یک توافقنامه قرارداد آتی (Futures contract) برای خرید یا فروش کالاها به میزان و زمان مشخص در آینده، معامله میکنید.
قرارداد آتی یک توافقنامه است که دو طرف مشتری (شما) و فروشنده (طرف مقابل شما در معامله) را به تعهدات خرید و فروش یک کالا در آینده متعهد میکند. این قرارداد شامل جزئیاتی مانند نوع کالا، مقدار، قیمت و زمان تسلیم است.
2.خرید و فروش سهام کالایی در بازار کامودیتی:
یکی دیگر از راههای سرمایهگذاری در بازار کامودیتی، خرید و فروش سهام شرکتهایی است که در استخراج معادن، توسعه و یا کشت انواع کالاها فعالیت میکنند. این شرکتها معمولاً به عنوان تولیدکنندگان اصلی یا ارائه دهندگان خدمات در صنایع مختلف کالاها عمل میکنند.
با خرید سهام این شرکتها، شما در واقع سهامدار آنها میشوید و در صنعت مورد نظر سرمایهگذاری میکنید. به عنوان مثال، اگر به صنعت نفت علاقهمند هستید، میتوانید سهام شرکتهای استخراج نفت را خریداری کنید و از رشد و توسعه این صنعت بهرهبرداری کنید. به همین ترتیب، اگر به طلا علاقهمند هستید، میتوانید سهام شرکتهای استخراج طلا را خریداری کنید.
3. صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله مخصوص کالاها (Commodity Exchange Traded Funds – ETFs):
صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله مخصوص کالاها یک نوع ابزار سرمایهگذاری هستند که بر روی یک نوع دارایی یا یک سبد از داراییها، مانند کالاها یا سهام، تمرکز میکنند. این صندوقها به صورت مشتقات مالی طراحی شدهاند و از طریق بورس قابل معامله هستند.
صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله مخصوص کالاها معمولاً قیمت تغییرات قیمت کالاهای زنده را بازتاب میدهند. برخی از این صندوقها داراییهای فیزیکی مانند شمش طلا، سکه یا دیگر کالاهای مشخص را در نگهداری دارند. در این صورت، صندوق نقدی خود را با دارایی فیزیکی مورد نظر پشتوانه میکند.
با سرمایهگذاری در این صندوقها، شما به صورت غیرمستقیم در کامیودیتی ها سرمایهگذاری میکنید، بدون اینکه نیازی به مستقیم خرید و نگهداری کالا داشته باشید.
4. معامله کالاها به صورت قراردادهای آپشن (Commodity Options):
معامله کالاها به صورت قراردادهای آپشن یکی از روشهای سرمایهگذاری در بازار کامودیتی است. در این نوع سرمایهگذاری، شما با خرید یک قرارداد آپشن بر روی یک کالا، حق خرید یا فروش آن کالا را در یک زمان مشخص در آینده به دست میآورید، اما شما ملزم به خرید یا فروش آن نیستید.
5. معامله نرخ لحظهای کالاها (Commodity Spot Trading):
معامله نرخ لحظهای کالاها یک روش سرمایهگذاری است که مشابه معامله در بازار فارکس، سهام، شاخصها و سایر ابزارهای مالی است. در این روش، شما با باز کردن یک حساب معاملاتی نزد یک بروکر معتبر، قادر خواهید بود در معاملات نرخ لحظهای کالاها شرکت کنید.
در معامله نرخ لحظهای کالاها، شما تلاش میکنید از تغییرات نرخ کالاها در بازار بهرهبرداری کنید. با استفاده از پلتفرم معاملاتی بروکر، میتوانید قیمتهای لحظهای کالاها را مشاهده کنید و در صورت تصمیم به خرید یا فروش، سفارش خود را ارسال کنید.
6. موسسه مشترک کالا: (Commodity Pool)
موسسه مشترک کالا، یک نوع صندوق سرمایهگذاری خصوصی یا مدیریت پول است که به طور خاص در سرمایهگذاری در قراردادهای آپشن یا آتی کالاها فعالیت میکند. این صندوقها معمولاً توسط مدیران مالی حرفهای و تیمهای متخصص در حوزه بازار کامودیتی تشکیل میشوند.
عوامل مؤثر بر بازار کامودیتی چیست؟
بازار کامودیتی ها تحت تأثیر عوامل متعددی قرار میگیرد که میتوانند تأثیر زیادی بر فرصتها، عرضه و تقاضا، و قیمت این کامودیتیها داشته باشند. این عوامل به طور کلی با شاخصهای اقتصاد کلان مرتبط هستند. در زیر به برخی از این عوامل اشاره خواهیم کرد و نحوه تأثیر آنها بر بازار کامودیتیها را بررسی خواهیم کرد.
نرخ تولید:
کاهش یا افزایش نرخ تولید مواد اولیه صنایع میتواند تأثیر قابل توجهی بر بازار کامودیتیها داشته باشد. هنگامی که نرخ تولید افزایش مییابد، عرضه کامودیتیها نیز افزایش مییابد و در صورت کاهش نرخ تولید، عرضه نیز کاهش مییابد. این عامل باعث تأثیر گذاری بر تقاضا و عرضهای که در بازار کامودیتیها ایجاد میشود، میشود.
سیاستهای دولتها:
سیاستهای اقتصادی که توسط دولتها و بانکهای مرکزی اتخاذ میشود، تأثیر مهمی در بازار کامودیتیها خواهد داشت. همانند سایر بازارها، سیاستهای دولتی میتوانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر بازار کامودیتیها تأثیر بگذارند. تصمیماتی که توسط کشورهایی همچون چین و آمریکا به عنوان بزرگترین مصرفکنندگان مواد اولیه، که به کامودیتیها ارتباط مستقیمی دارند، از اهمیت ویژهای برخوردارند.
تورم:
تورم یکی از عواملی است که بر بازارهای سرمایه تأثیر گذار است و در بازار کامودیتیها نیز تأثیر بزرگی دارد. هنگامی که تورم افزایش مییابد، قیمت کامودیتیها نیز به علت تورم، افزایش خواهد یافت. این عامل به طور دائمی بر کامودیتیها تأثیر میگذارد.
قیمت جهانی:
تغییرات در قیمت کامودیتیها در سطح جهانی میتواند منجر به نوساناتی در عرضه و تقاضای بازار شود. افزایش یا کاهش قیمت جهانی کامودیتیها میتواند باعث ایجاد تغییراتی در بازار شود.
عوامل دیگر:
علاوه بر موارد فوق، عوامل دیگری نیز میتوانند تأثیر گذار بر بازار کامودیتیها باشند. به عنوان مثال، شاخص دلار و ارزش ارزهای دیگر نسبت به دلار، تغییرات در ذخایر کالاها، شاخصهای اقتصادی مهم در کشورهای مختلف، نرخ بهره در کشورهای وابسته به اقتصاد جهانی، سیاستهایی که تأثیری در میزان عرضه کامودیتیها دارند، و وقوع پیشامدهای طبیعی که بر عرضه و تقاضای کامودیتیها اثر میگذارند.
در کل، عوامل مختلفی بر بازار کامودیتیها تأثیر میگذارند و برای درک بهتر رفتار بازار و پیشبینی تغییرات آن، نیاز است که این عوامل را به طور جامع بررسی و در نظر بگیریم.
ویژگی کامودیتیها
ویژگی کامودیتیها شامل عوامل زیر است:
1. قیمت: قیمت کامودیتیها به طور کامل به عرضه و تقاضا وابسته است. در حالتی که هیچ تولیدکنندهای در بازار نباشد، قیمت تمام شرکتها یکسان و بین کامودیتیها تفاوت قیمتی وجود ندارد. قیمت بر اساس فرصتهای بازاری و تقاضا تنظیم میشود.
2. استاندارد و معیار: کامودیتیها دارای استاندارد و معیاری هستند که برای اندازهگیری آنها استفاده میشود. واحدهای اندازهگیری مانند وزن و چگالی برای هر کامودیتی یکسان است.
3. ارتباط با پول: کامودیتیها رابطه مستقیمی با پول دارند. در گذشته، مروارید و سپس فلزات ارزشمندی مانند نقره و طلا برای پرداخت از آنها استفاده میشد. در حال حاضر، پول به عنوان روش اصلی پرداخت به کار میرود.
4. اهمیت اقتصادی: کامودیتیها ابزارهای اقتصادی بسیار مهمی هستند و همچنان در صنایع و بازارها تأثیر قوی دارند. آنها محصولاتی هستند که همیشه توسط مردم و صنعت مورد نیاز هستند.
به طور خلاصه، کامودیتیها ویژگیهایی مانند قیمت وابسته به عرضه و تقاضا، استانداردی برای اندازهگیری، ارتباط با پول و اهمیت اقتصادی دارند. آنها ابزارهایی برای تعاملات اقتصادی بوده و جایگاه خود را در صنایع و بازارها حفظ میکنند.
جهت ورود و ثبت نام در صرافی بینگ ایکس کلیک کنید